Yanık çeşitleri
- Isı (alev, sıcak nesne) nedenli yanıklar
- Elektrik çarpması sonucu oluşan yanıklar
- Işın ile oluşan yanıklar
- Sürtünme ile oluşan yanıklar
- Donma sonucu oluşan yanıklar
- Kimyasal madde teması ile oluşan yanıklar
Yanık dereceleri :
1. Derece yanıklar:
- Deri yüzeyinde kızarıklık (pembe, kırmızı)
- Ağrı, hassasiyet
- Yanık bölgede ödem, hafif şişlik
- Genelde 48 saatlik süreç içinde iyileşir.
2. Derece yanıklar:
- Derinin 1. ve 2. tabakasında kızarıklık
- Yoğun ağrı, hassasiyet
- En belirgin olarak deri yüzeyinde içi su dolu kabarcıklar (bül)
- Derinin kendini yenilemesiyle iyileşir.
3. Derece yanıklar:
- Derinin tüm tabakaları etkilenir.
- Kaslar, sinirler, damarlar üzerinde etkilidir.
- Beyaz kuru yaradan, siyah renge kadar aşamaları vardır.
- Ağrısızdır, çünkü bütün sinirlerde zarar görmüştür.
Isı ile oluşan yanıklarda ilk yardım :
* Kişi hala yanıyorsa, paniğe engel olunur, koşması engellenir.
* Hasta/yaralının battaniye vb. ile üzeri kapatılır ve yuvarlanması sağlanır.
* AB (Solunum yolu açıklığı ve solunum) değerlendirilir.
* En az 20 dakika soğuk su altında tutulur. Ödem oluşabileceğinden yüzük, bilezik vb. çıkarılır.
* Giysiler çıkarılır.
* Deri sabunlu su ile dikkatle temizlenir.
- Su toplayan yerler patlatılmaz.
- Yanık bölgelere birlikte bandaj yapılmaz.
* Yanık üzeri temiz bezle örtülür, yanık üzerine hiçbir madde sürülmez.
* Hasta/yaralı battaniye ile örtülür.
* Yanık geniş ve sağlık kurumu uzaksa, kusma yoksa, bilinci açıksa hasta/yaralıya ağızdan sıvı verilerek sıvı kaybı engellenır. (1 lt. su + 1 çay kaşığı karbonat + 1 çay kaşığı tuz)
* Tıbbi yardım istenir( 1-1-2).
Kimyasal yanıklarda ilk yardım :
* Deriyle temas eden kimyasal maddenin en kısa sürede deriyle teması kesilmelidir.
* Giysiler çıkarılmalıdır.
* Bölge bol, tazyiksiz suyla, en az 20-25 dk. yumuşakça yıkanmalıdır.
* Daha sonra hasta/yaralı battaniye vb. ile örtülmelidir.
* Tıbbi yardım sağlanmalıdır.
Elektrik yanıklarında ilk yardım :
* Soğukkanlı ve sakin olunmalıdır.
* Yaralıya temas edilmeden hemen elektrik akımı kesilir.
* Elektrik akımı kesilemiyorsa elektrik geçirmeyen nesne ile yaralının elektrikle teması kesilir.
* Bilinç ve solunum kontrolü yapılır.
* Yaralı gereksiz yere hareket ettirilmez.
* Yanan bölge yumuşak ve temiz bezle örtülür.
* Acil tıbbi yardım istenir.
Sıcak Çarpmasının Belirtileri :
- Adale krampları
- Güçsüzlük, yorgunluk
- Baş dönmesi
- Solgun fakat sıcak deri
- Bol terleme
- Hızlı nabız
- Mide krampları, kusma, bulantı
- Davranış bozukluğu
- Bilinç kaybı, hayal görme
Sıcak çarpmasında ilk yardım :
* Hasta serin ve havadar bir yere alınır.
* Giysiler çıkarılır.
* Sırt üstü yatırılır, bacaklar yükseltilir.
* Bilinci açıksa sıvı kaybını gidermek için karışımlı sıvı (karbonat, tuz ve su karışımı) verilir.
* Islak giysiler varsa çıkartılarak kuru giysiler giydirilir.
* Ilık su ile duş alması önerilir.
* Sıvı desteğini takviye etmek için maden suyu v.b içecekler verilir.
Arı sokmalarında ilk yardım :
* Arının soktuğu bölge yıkanır.
* Derinin üzerinde arının iğnesi görünüyorsa çıkarılır.
* Soğuk uygulama yapılır (buz, soğuk su), amonyak kullanılmaz.
* Eğer ağızdan sokmuşsa, hemen buz emmesi sağlanır. Şişme nedenli solunum yolu tıkanıklığı olabilir.
* Ağız içi sokmalarında ve alerji hikayesi olanlar için çok acil tıbbi yardım istenir.
Akrep sokmasında ilk yardım:
* Sokmanın olduğu bölge hareket ettirilmez!
* Yaralı yatar pozisyonda tutulur.
* Yaraya soğuk uygulama yapılır.
* Dolaşımı engellemeyecek şekilde bandaj uygulanır.
* Turnike uygulanmaz!
* Yara üzerine hiçbir girişim yapılmaz (kesilmez, emilmez vb.).
Yılan sokmasında ilk yardım :
* Hava yolu açıklığı sağlanır.
* Solunum kontrol edilir.
* Yaralı sakinleştirilir, dinlenmesi sağlanır.
* Yara mümkünse sabunlu su ile yıkanır.
* Yaraya yakın bölgede baskı yapabilecek yüzük, bilezik, saat gibi eşyalar çıkarılır.
* Isırılan bölgeye soğuk uygulama yapılır.
* Isırılan bölgede dolaşımı engellemeyecek basınçta bandaj yapılır.
* Turnike uygulanmaz.
* Yaralı mümkün olduğunca hareket ettirilmez.
* Isırılan yer kesilmez ve emilmez!!!
* Yaşam belirtileri izlenir.
* Acil tıbbi yardım istenir.
●☞Solunum yolunda kısmi ve tam tıkanma
●☞Bayılmalarda ilk yardım
●Şok durumunda ilk yardım
●☞Kanamalar ve kanama çeşitleri
●Turnike uygulaması
●İç kanamalarda ilk yardım
●☞Burun kanaması
●Kulak kanaması
●Kemik kırıkları, kırık çeşitleri
●Burkulma
●Çıkık
●Havale
●Sara
●☞Yanıklar ve yanık çeşitleri
●Arı sokmalarında ilk yardım
●Akrep sokmasında ilk yardım
●Yılan sokmasında ilk yardım
●☞Zehirlenmelerde etkilenen sistemler
●Hasta/yaralıların taşınması
●Köpek - kedi ısırmalarında ilk yardım
YORUMLAR:
0 comments: