İskender Pala

Hayatı

İlkokul’u Uşak Cumhuriyet ilköğretim Okulu’nda, liseyi Kütahya Lisesi’nde okuduktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde okumaya hak kazandı. Aynı okulda yaptığı lisans tez çalışması Câmiu’n- Nezâir’dir. Doktora çalışmasını ise ‘’Aşkî, hayatı, Edebi Şahsiyeti ve Divânı’’ başlığı altında yine İstanbul Üniversitesi’nde yaptı. Divan Edebiyatı dalında 1983 yılında doktor, 1993 yılında İstanbul Üniversitesi’nde doçent, 1998 yılında da Kültür Üniversitesi’nde profesör oldu. İstanbul’da ikamet eden yazar evli olup, Alperen Ahmet adında bir oğlu, Hilye Banu ve Elif Dilasa adında iki kızı vardır.

Kariyeri
Divan edebiyatı alanındaki çalışmalarıyla dikkat çeken yazarın çeşitli ansiklopedi ve dergilerde edebiyat araştırmacısı sıfatıyla yayımladığı bilimsel ve edebi makalelerinin yanında ortaokul ve liseler için yazdığı ders kitapları bulunmaktadır. Ayrıca Osmanlı deniz tarihiyle ilgili araştırmalarda bulunmuş ve bir kısmını kitaplaştırmıştır. Bir ara Hilmi Yavuz ile TRT’de Şairane adlı programı sunan yazar, TRT 2 ‘de Divançe adlı programı hazırladı. Ocak 2016 tarihi itibariyle Başbakan başdanışmanı olmuştur.

Okuma hayatına Peyami Safa’nın eserleriyle başladığını belirten yazar, ilk okuduğu kitapların, 9. Hariciye Koğuşu ve yalnızız olduğunu söyler. Ömer Seyfeddin, Refik Hâlid, Reşat Ekrem okunduktan sonra, Osmanlı tarihi ve edebiyatla tanışması Erzurum ve İstanbul’daki üniversite yıllarına denk gelmiş.

Nasıl yazar olduğunu, şair olamadığına içerleyişini ve sebebini, Osmanlı tarihi ve edebiyatıyla tanışmasını onun kaleminden okuyalım.

"Neden ve Nasıl Yazar Oldum?
Selamdan sonra, Azizim,
Ben İskender Pala. Ders kitaplarının arasına mahrem sevgililerin resimleri gibi saklayarak evin soba yanan tek odasındaki kış gecelerinin Teksas ve Tommiks'lerini geride bıraktığım ilk mektep yıllarından sonra -ki kendilerini takip eden soluk benizliler yanlış istikamete gitsin diye Apaçilerin atlarının ayaklarına nalları ters çaktıklarını bu vesile ile bilirim- okuduğumu hatırladığım ilk kitap Peyami Safa'nın 9. Hariciye Koğuşu olmuştu. Kitabı elime aldığımda önce Kızılderili reisi Oturan Boğa'ya ihanet ettiğimden dolayı utandığımı ve bir asker hikayesi okuyucağımı vehmederken safran boyalı koridorlardan eter kokusu duyarak sükût-ı hayâle uğradığımı hâlâ unutmam. Galiba kitabın adındaki Koğuş kelimesinin en masum askeri anlamıyla böyle düşünmüş ve yerli kızılderili hikayeleri hayal ederken Uşak sokaklarında asker koğuşu hayal eder olmuştum. 9. Hariciye Koğuşu'nu lise yıllarımda yeniden okuduğum zaman ben de roman kahramanı gibi hasta yatağındaydım ve ıztıraplarımın ince sızılarında bir haram lezzeti duymuştum.

Bunu Peyami'nin Yalnızız'ı takip etti. O kitaptan aklımda kalan tek cümle -eğer yanlış hatırlamıyorsam- "Kendi kendimden nefretimin çerçevelediği ve çirkinleştirdiği bir dünyada yalnızım." idi ve ben Peyami'nin, yalnızca bu cümleye anlam katabilmek için o koca romanı yazdığına inanmıştım. Gerçekten de ilk gençlik yıllarımın bütün ruh ummanları bu cümleyle çalkalandı ve Türkiye'nin 70'li yıllarına rastlayan bütün gençlik fikir ve bunalımları yavaş yavaş beynimin cidarlarında acıyla, nefretle formatlanmaya başladı.

....
Yıllarım kitap satırlarının arasından süzülürken Ömer Seyfeddin, Refik Hâlid, Reşat Ekrem ve diğerleri birer dönem benim hitlerim oldular. Kütahya kahvehanelerinin kesif sigara dumanlarıyla grileşen duvarları ve Tekel markalı iskambil destelerinin konçinaları arasından sıyrılıp -ki heder edilmiş o birkaç yıla hâlâ acırım- sağlıklı nefesler aldığım zamanlarda kitaplarla muaşakaya devam ettim. Spor yapıyor ve kitap okuyordum. Hâlâ özlemini duyduğum ve dudağımda tatlı gülümseyişlerle hatırladığım güzel bir hayattı, herkese tavsiye olunur!

Aldığı Görevler
1979-1982 İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji seminer kütüphane memuru
1982-1984 Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Deniz Lisesi Komutanlığı’nda Teğmen
1984-1986 Üstteğmen
1986-1987 Boğaziçi Üniversitesi’nde part-time Türk Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi
1987-1994 Yüzbaşı Tarihi Deniz Arşivi kuruluş ve faaliyetleri
1996-1997 Öğretim yılı, MSÜ Fen- Edebiyat Fakültesi Eski Türk Edebiyatı öğretim üyesi ve İSAM redakte kurulu üyeliği
1997 Öğretim yılı İstanbul Kültür Üniversitesi

Ödüller
Türkiye Yazarlar Birliği dil ödülü, 1989 (Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü)
AKDTYK Türk Dil Kurumu ödülü, 1990 (Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü)
Türkiye Yazarlar Birliği inceleme ödülü, 1996 (Şairlerin Dilinden)
Aydınlar Ocağı Kayseri Şb. Yılın Edebiyat Adamı ödülü, 2001
YTB Uşak Halk Kahramanı ödülü, 2001
Türk Patent ve Marka Kurumu Marka Ödülü
Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü 2013

Eserleri
•Ansiklopedik Divan şiirleri
•Kronolojik Divan Şiiri Antolojisi
•Akademik Divan Şiiri Araştırmaları
•Divan Edebiyatı
•Atasözleri Sözlüğü
•Müstesna Güzeller
•Şairlerin Dilinden
•Aşina Güzeller
•Ah Mine’l-Aşk
•Efsane Güzeller
•Kudemanın Kırk Atlısı
•Kırklar Meclisi
•Şiirler Şairler Meclisler
•Şi’r-i Kadim
•…Ve Gazel Yeniden
•Perişan Gazeller
•Peri-şan Güzeller
•İki Dirhem Bir Çekirdek
•İki Darbe Arasında
•Ayine
•Türk Düğmeciliği ve Bahriye Düğmeleri, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Kültür Yayınları, İstanbul, 1995
•Gözgü
•Tavan Arası
•Kahve Molası
•Güldeste
•Gül Şiirleri
•Hayriyye
•Hilye-i Saadet
•Babil’de Ölüm İstanbul’da Aşk (2004)
•Kadılar Kitabı
•Kırk Güzeller Çeşmesi
•Kitab-ı Aşk (2005)
•Kırk Ambar
•Mir'at
•Leyla ile Mecnun
•Dört Güzeller
•Katre-i Matem
•Mevlid
•Şah ve Sultan (2010)
•Kurtların Efendisi
•Od (Bir Yunus romanı) (2011)
•Efsane Bir Barbaros Romanı (2013)
•Mihmandar (Bir Eyüp Sultan Romanı)
•Aşka Dair(2012)
•Bülbülün Kırk Şarkısı (2015)
•Mesela (2016)
•Karun ve Anarşist (2017)